Oznakowanie CLP w przypadku małych opakowań – jak poradzić sobie z brakiem miejsca na etykiecie?
Kiedy myślimy o zamieszczaniu informacji wynikających z rozporządzenia CLP na etykiecie produktu jedną z technicznych trudności zwykle okazuje się ograniczona ilość dostępnej przestrzeni. Dotyczy to w szczególności tych produktów, które sprzedawane są w małych opakowaniach – olejków eterycznych czy szybkowiążących klejów.
Przepisy CLP określają minimalne wymiary piktogramów i innych elementów etykiety, co w praktyce oznacza, że dla części produktów chemicznych powierzchnia dostępna na oznakowanie, wynikająca z wielkości stosowanego opakowania, w praktyce okazuje się zbyt mała, szczególnie jeśli w grę wchodzi zamieszczenie oznakowania w wielu językach.
W takich przypadkach pomocne okazują się tzw. wyłączenia z obowiązku oznakowania, które pozwalają uczestnikom łańcucha dostaw zastosować uproszczone rozwiązania zgodne z przepisami.
Wyłączenia z oznakowania w świetle aktualnego rozporządzenia CLP
Omówione poniżej możliwości opierają się na przepisach rozporządzenia (UE) 2024/2865, które modyfikuje zasady etykietowania i dopuszcza pewne uproszczenia w przypadku produktów w małych lub trudnych do oznakowania opakowaniach.
Etykiety rozkładane – praktyczne rozwiązanie techniczne
Jednym ze sposobów na umieszczenie wymaganych informacji na ograniczonej powierzchni jest zastosowanie etykiet rozkładanych (tzw. peel-off labels). Choć nie jest to formalne wyłączenie, przepisy CLP po ostatniej aktualizacji przewidują ich stosowanie również dla większych pojemników – wcześniej ich stosowanie było bowiem ograniczone wyłącznie do bardzo małych opakowań.
Takie etykiety są szczególnie przydatne w przypadku produktów, które muszą zawierać treść w kilku językach. Dzięki temu część informacji można umieścić na wewnętrznych stronach etykiety, a frontowa część może pozostać czytelna i uporządkowana. Z tego względu etykiety rozkładane często są najlepszym kompromisem pomiędzy wymogami prawnymi a ograniczoną powierzchnią opakowania. Stanowią jednak wyzwanie techniczne, a koszt ich stosowania jest zwykle znacząco wyższy niż standardowych etykiet.
Wyłączenie dla opakowań do 125 ml
Zgodnie z art. 29 ust. 2 rozporządzenia CLP, produkty w opakowaniach o pojemności mniejszej niż 125 ml mogą być oznakowane w sposób uproszczony. Wyłączenie to pozwala na pominięcie niektórych zwrotów określających rodzaj zagrożenia (H) i środków ostrożności (P), jeśli mieszanina jest zaklasyfikowana tylko w niektórych z mniej niebezpiecznych kategorii, na przykład:
- Toksyczność ostra kategorii 4,
- Działanie drażniące na skórę kategorii 2,
- STOT kategori 3
Oznacza to, że np. w przypadku produktu sklasyfikowanego jako działający szkodliwie po połknięciu (H302) i powodujący poważne uszkodzenie oczu (H318), można pominąć informacje dotyczące zwrotu H302 i powiązanych z nim zwrotów P, natomiast obowiązkowo należy pozostawić oznakowanie odnoszące się do H318.
Nie jest to więc wyłączenie pełne i należy pamiętać, że nie dotyczy ono piktogramów, hasła ostrzegawczego ani danych dostawcy – te elementy muszą pozostać na etykiecie. Choć rozwiązanie ma ograniczony zakres, w wielu przypadkach znacząco ułatwia przygotowanie etykiet dla małych produktów, szczególnie takich, które nie są klasyfikowane w wyższych klasach zagrożeń.
Wyłączenie dla bardzo małych lub trudnych do oznakowania opakowań
Artykuł 29 ust. 1 rozporządzenia CLP przewiduje szersze wyłączenie, które można zastosować w odniesieniu do opakowań bardzo małych lub o nieregularnym kształcie, na których umieszczenie pełnej etykiety jest technicznie niemożliwe.
W takich sytuacjach dopuszcza się pominięcie zwrotów H, P i informacji uzupełniających na etykiecie bezpośredniej, pod warunkiem że pełne oznakowanie znajduje się na:
- zawieszce, lub
- opakowaniu zewnętrznym.
Wówczas etykieta wewnętrzna musi zawierać jedynie piktogramy, hasło ostrzegawcze, identyfikator produktu oraz dane kontaktowe dostawcy.
To rozwiązanie daje największą elastyczność, ale wymaga zastosowania dodatkowych elementów opakowania, takich jak pudełko zewnętrzne lub zawieszana etykieta.
Wyłączenie dla opakowań poniżej 10 ml
Najszerszy zakres zwolnienia przewidziano dla opakowań o pojemności poniżej 10 ml. W znowelizowanym rozporządzeniu CLP doprecyzowano warunki, kiedy można całkowicie zrezygnować z oznakowania.
Dotyczy to przypadków, gdy:
- Substancja lub mieszanina nie wymaga oznakowania na podstawie części 1 lub 2 załącznika II (zwroty EUH) i nie jest sklasyfikowana w żadnej z kategorii poważnych zagrożeń (np. toksyczność ostra, działanie żrące, uczulanie dróg oddechowych),
lub - Substancja/mieszanina wymaga oznakowania EUH, ale nie jest zaklasyfikowana w poważnych klasach zagrożeń, a jej opakowanie wewnętrzne znajduje się w opakowaniu zewnętrznym zawierającym pełną etykietę zgodną z art. 17 CLP.
Oznacza to, że w przypadku produktów o niskiej klasyfikacji i bardzo małej objętości można w pełni zrezygnować z etykiety CLP – o ile spełnione są wszystkie powyższe warunki.
Podsumowanie
Oznakowanie produktów chemicznych w małych opakowaniach stanowi jedno z bardziej praktycznych wyzwań przy stosowaniu rozporządzenia CLP. Na szczęście przepisy przewidują zarówno rozwiązania techniczne (np. etykiety rozkładane, etykiety zawieszane), jak i formalne wyłączenia, które pozwalają na zgodne z prawem uproszczenia.
Dobór odpowiedniego wariantu zależy od wielkości opakowania, rodzaju zagrożeń i sposobu sprzedaży produktu. Jeśli nie masz pewności, które z rozwiązań będzie najbezpieczniejsze i zgodne z przepisami – skontaktuj się z nami. Pomożemy dobrać odpowiednie podejście do oznakowania Twoich produktów.

Aplikantka adwokacka (nr wpisu WAW/APL/10106) i ekspertka w zakresie prawa pracy oraz BHP. Od ponad 9 lat wspiera biznesy w obszarze bezpieczeństwa pracy, a od 3 lat pełni funkcję Biegłego Sądowego w tej dziedzinie. Jako przedsiębiorca i manager łączy wiedzę techniczną z regulacjami prawnymi, pomagając firmom przygotować się do kontroli PIP i Sanepidu oraz doradzając w procedurach powypadkowych. Tworzy bezpieczne środowiska pracy, minimalizując ryzyko i koszty dla pracodawców.